GR4320016 - Όρη Ζάκρου
Χάρτης
Ποιότητα
Η τοποθεσία βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Κρήτης, στην περιοχή του χωριού Ζάκρος, και περιλαμβάνει τα όρη της Ζάκρου και την παραλιακή περιοχή από τον Ξερόκαμπο έως την Κάτω Ζάκρο. Υπάρχουν πολλά φαράγγια στην περιοχή, με πιο γνωστό αυτό της Κάτω Ζάκρου, γνωστότερο και ως Φαράγγι των Νεκρών. Στην παραλία του Ξερόκαμπου υπάρχει ο παράκτιος υγρότοπος-αλυκή Αλατσολίμνη, και δυτικά του χωριού υπάρχουν μικρής έκτασης αμμοθίνες. Γεωλογικά, το μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής αποτελείται από ασβεστόλιθους του Κρητιδικού και Μειόκαινου. Η ιδιαιτερότητα της τοποθεσίας έγκειται στο γεγονός ότι –παρόλο που είναι από τις πιο ξηρές και θερμές της Ευρώπης– διαθέτει πάρα πολλές πηγές με συνεχή παροχή νερού.
Η περιοχή είναι ιδιαίτερα αραιοκατοικημένη, με τους περισσότερους οικισμούς στα ορεινά να έχουν εγκαταλειφθεί. Στην παράκτια ζώνη εμφανίζεται τουριστική κίνηση, ενώ η πηγή της Ζάκρου, το Φαράγγι των Νεκρών, το σπήλαιο των Πελεκητών και τα πολλά μονοπάτια αποτελούν πόλο έλξης πολλών περιπατητών. Η εικόνα της περιοχής συμπληρώνεται από γραφικούς μικρούς οικισμούς ανάμεσα στους εκτεταμένους ελαιώνες και διάσπαρτες αρχαιολογικές θέσεις μεγάλης σπουδαιότητας.
Η υπερβόσκηση και οι πυρκαγιές καταστρέφουν τη βλάστηση. Οι αμμοθίνες καταστρέφονται λόγω της έντονης οικιστικής και τουριστικής ανάπτυξης. Το ψάρεμα με δυναμίτη και οι άλλοι τρόποι παράνομου ψαρέματος αποτελούν σοβαρή απειλή για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, ενώ το παράνομο κυνήγι αποτελεί απειλή για τα χερσαία είδη.
Άλλα χαρακτηριστικά
Παρόλο που η περιοχή γενικά δέχεται λίγες βροχοπτώσεις, υπάρχουν αξιόλογες πηγές και ρυάκια που με τη σειρά τους δημιουργούν ιδιαίτερα οικοσυστήματα που είναι λιγοστά στην ανατολική Κρήτη. Η βλάστηση απαρτίζεται κυρίως από φρύγανα. Μακκία βλάστηση είναι πολύ σπάνια, κυρίως σε κοιλάδες και ρεματιές.
Δύο μικροί αλλά σημαντικοί για τα μεταναστευτικά παρυδάτια πτηνά υγρότοποι αναπτύσσονται στην Κάτω Ζάκρο και τον Ξερόκαμπο, ενώ στα μεγαλύτερα υψόμετρα βρίσκουν καταφύγιο αρπακτικά πουλιά όπως o πετρίτης (Falco peregrinus) και είδη των χαμηλών μεσογειακών θαμνώνων και φρυγάνων όπως η δενδροσταρήθρα, η ωχροκελάδα και το βλαχοτσίχλονο.
Στην περιοχή υπάρχουν αρκετές ρεματιές και ρυάκια με πλατάνια (Platanus orientalis), πικροδάφνες (Nerium oleander) και λυγαριές (Vitex agnus-castus). Στην Αλατσολίμνη, εκτός της ορνιθοπανίδας, στις αμμοθίνες που δημιουργούνται στο παραλιακό τμήμα φιλοξενούνται σπάνια είδη χλωρίδας.
Τεκμηρίωση
Heath, M. F. and Evans, M. I., eds. 2000. Important Bird Areas in Europe: Priority sites for conservation. 2: Southern Europe. Cambridge, UK: BirdLife International. BirdLife Conservation Series No. 8, p. 791.
Αναφορά: Natura 2000 φόρμα δεδομένων (αγγλικά), έκδοση βάσης 7 Φεβ 2014