GR4340008 - Λευκά Όρη και παράκτια ζώνη
Χάρτης
Ποιότητα
Τα Λευκά Όρη παρουσιάζουν ένα πλούσιο γεωμορφολογικό ανάγλυφο. Περιλαμβάνουν 50 κορυφές, που υπερβαίνουν τα 2.000 μ., και μεγάλο αριθμό φαραγγιών, με σημαντικότερο αυτό της Σαμαριάς. Το φαράγγι της Σαμαριάς είναι το μεγαλύτερο παράκτιο φαράγγι στα Βαλκάνια, με το βάθος του να υπερβαίνει τα 500 μ. Υπάρχει επίσης ένας μεγάλος αριθμός από χαράδρες, σπήλαια, δολίνες, βάραθρα, πόλγες και οροπέδια, που σχηματίζουν μια σειρά από διαφορετικούς οικοτόπους. Βασικοί γεωλογικοί σχηματισμοί της περιοχής είναι οι κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι, οι συμπαγείς ασβεστόλιθοι και οι δολομίτες.
Ελάχιστοι οικισμοί, κυρίως παραλιακοί, καθώς και ένα αραιό δίκτυο δευτερευόντων δρόμων περιμετρικά της οροσειράς, αποτελούν τα μόνα ορατά σημάδια ανθρώπινης παρουσίας στην περιοχή. Οι κύριες χρήσεις γης είναι αγροτικές και τουριστικές, λόγω της υψηλής επισκεψιμότητας στο φαράγγι της Σαμαριάς (περίπου 150.000 επισκέπτες ετησίως).
Στην περιοχή υφίσταται ο μοναδικός Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενης Περιοχής στην Κρήτη, ο Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς. Ο πυρήνας του Δρυμού είναι πρακτικά η μόνη περιοχή όπου η βόσκηση, η οποία είναι μία από τις σοβαρότερες αιτίες αρνητικών συνεπειών στα οικοσυστήματα, απαγορεύεται τελείως. Στο υπόλοιπο τμήμα, η ανεξέλεγκτη βόσκηση θεωρείται σημαντικό πρόβλημα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύεται από τη φωτιά. Το παράνομο κυνήγι, η υλοτομία και το ψάρεμα με δυναμίτη στις ακτές έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της παράνομης διάνοιξης δρόμων.
Άλλα χαρακτηριστικά
Η προστατευόμενη περιοχή είναι υψίστης σημασίας, καθώς περιλαμβάνει ποικιλία οικοτόπων που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό ενδημικών ή και στενοενδημικών ειδών πανίδας και χλωρίδας. Ουσιαστικά πρόκειται για μιαν απέραντη έκταση με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση και μεγάλη μορφολογική πολυπλοκότητα. Στην περιοχή υπάρχει το μεγαλύτερο δάσος κυπαρισσιού στην Κρήτη και ένα από τα τελευταία που έχουν απομείνει στο νησί, καθώς και εκτεταμένα δάση πεύκης στα όρια της προστατευόμενης έκτασης. Ακόμη, ένα μικρό ποσοστό της καλύπτεται από σχηματισμούς ψηλών πρίνων, και ως βιότοπος υποστηρίζει μιαν εξειδικευμένη πανίδα ασπονδύλων. Η πανίδα περιλαμβάνει σπάνια και προστατευόμενα είδη, μερικά από αυτά ενδημικά της Κρήτης, όπως η κρητική μυγαλή (Crocidura zimmermani), η σαύρα Podarcis cretensis leukaorii και ο κρητικός αίγαγρος (Capra aegagrus cretica). Η περιοχή είναι πολύ σημαντική για τα αναπαραγόμενα πτηνά, όπως ο γυπαετός (Gypaetus barbatus), ο χρυσαετός (Aquila chrysaetos), ο πετρίτης (Falco peregrinus) και η κοκκινοκαλιακούδα (Pyrrhocorax pyrrhocorax), αλλά και για τα χαρακτηριστικά είδη των θαμνώνων και των ορεινών οικοτόπων, όπως η δενδροσταρήθρα, η ωχροκελάδα και το βλαχοτσίχλονο.
Τεκμηρίωση
1) Catsadorakis G. 1985. The vertebrate fauna of the White Mountains National Park (Samaria) of Crete. Hania Forestry Serv. 1: 1-46 [3.2, 3.3]
2) Martens, J. 1967 : Plecotus austriacus (Fischer) auf Kreta mit Bermerkumgen zu weiteren Arten (Mammalia, Chiroptera). Bonn.zool.Beitr. 18(3-4) : 253-362 [3.2, 3.3]
3) Mavrommatia G. 1976. Dierevnisis tou oikosystimatos Ethnikou Drymou Samarias, Kriti (Investigation of the ecosystem of Samaria National Park, Crete). [3.2, 3.3]
4) Nievergelt B. & Stocker J. 1986. Lefka Ori (White Mountains), western Crete. Report. Field course for ethnologists and wildlife biologists. Ethnol. Wildlife Res. Inst. Zool. Univ. Zurich-Irchel. 1-93.[3.2, 3.3]
5) Ondrias, J.C., 1965. Die Saugetiere Griechenlands. Saugetierk. Mitt. 13 (3): [3.2, 3.3]
6) Pendarakis C.E. 1994. Structure and dynamics of Pinus brutia var. brutia (Ten.) stands naturally established on abandoned fields, at Anopolis plateau, Southern Crete. Thesis. International Centre for Advanced Mediterranean Studies. Mediterranan Agronomic Institute of Chania, Crete, Greece.
7) Pohle H. 1953. Uber Fledertiere von Kreta Z. Saugetierk 17(1): 14-20 [3.2, 3.3]
8) Sowing. 1985. Beitrage zur Kenntnis der Verbreitung und Oekologie der Amphibien und Reptilien Kretas. Salamandra, 21(4): 252-262 [3.2, 3.3]
9) Strijboch H. 1984. Waarnemig aan de herpetofauna van Kreta. Lacerta 42(4): 61-80 [3.2, 3.3]
10) Vardinoyannis K., 1994. Biogeografia ton cherseon malakion sto notio nisiotiko aigaiako toxo (Biogeography of land snails in the south Aegean arc). Ph.D. Thesis. Univerity of Athens., p. 327 [3.2, 3.3]
11) Wettstein, O. 1935. Herpetologia aegaea. Sber. Osterr. Akad. Wiss. 162:651-833. [3.2, 3.3]
12) Wettstein O., 1953. Die Insectivora von Kreta. Z.Saeugetierk. 17: 413. [3.2, 3.3]
13) Zaffran J. 1990. Contributions a la flore et la vegetation de la Grete. Universite de Provence, p. 650. [3.2, 3.3]
14) Zimmermann K., 1953. Die Wildsauger von Kreta. Z.Saeugetierk 17(1): 1-72. [3.2, 3.3]
15) Lovric A.Z. & M. Rac.1991. A comparison of the coastal vegetation of Greece, Yogoslavia, Bulgaria and Turkey. Bot. Chron. 10:315-324
16) Egli B.R. 1991. The special flora, ecological and edaphic conditions of dolines in the mountains of Crete. Bot. Chron. 10:325-335.
17) Strid A. & Kit Tan. 1991. Mountain Flora of Greece. Vol. 2. Edinburgh University Press. p. 974. (3.3)
18) Strid A. 1986. Mountain Flora of Greece. Vol. 1. Edinburgh University Press. p. 822. (3.3)
19) Georghiou K. 1995. Checklist of Endemic, Rare and Threatened Plants of Greece. Draft. University of Athens. (3.3, 3.4, 4.2)
20) Morgan V & C. Leon. 1992. Datasheets of Flora species for revision of Appendix I of the Bern Convention. Volume IV. endemic taxa of Cyprus, Greece and Turkey Nature and environment. Nature and Envrionment. No 63 p. 106. Council of Europe, Publishing and Documentaion Service, Strasbourg. (3.2.g.)
21) Stearn W. 1986. The Greek species of Symphytum (Boraginaceae). Ann.Mus. Goul. 7:175-220. (3.4)
22) Catsadorakis G. 1991. On the avifauna of Samaria gorgre (Crete, Greece). Kartierung mediterr. Brutvogel 6: 3-12. (3.2. a, b).
23) Economidou E. 1988. Inventory and study of the wetlands and other important bird biotopes in Crete. Final report, Vol. I. University of Patras. Ministry of Environment, Physical Planning and Public Works. Partas. (3.2. a, b).
24) Grimmet R.F.A. & T.A. Jones. 1989. The Important Bird Areas in Europe. ICBP Technical Publication No. 9, p. 906. (3.2. a).
25) [CORINE BIOTOPES] (3.2. a, b).
26) Developmental Union East Selinountas, Speceial Environmental Study of SW Lefka Ori and study for the protection of Capra aegagrus (not yet approved).
Αναφορά: Natura 2000 φόρμα δεδομένων (αγγλικά), έκδοση βάσης 7 Φεβ 2014